Dünyanın en iyi akademik eğitim kurumlarının listelendiği QS Dünya Üniversiteleri Sıralaması açıklandı. Avrupa ve Kuzey Amerika'daki eğitim kurumlarının listenin zirvesini domine ettiği sıralamada 100 üzerinden tam puan alan Massachusetts Teknoloji Üniversitesi (MIT) listede arka arkaya 12. defa ilk sırayı alarak önemli bir rekora imza attı. İngiltere'de faaliyet gösteren Quacquarelli Symonds (QS) şirketi tarafından 20 yıldır düzenlenen liste, dünya genelinde 104 ülke ve bölgeden bin 500'ü aşkın lisans üstü eğitim kurumunu çeşitli akademik kriterlere göre değerlendiriliyor. Bu listelemede yaklaşık 17.5 milyon akademik makale, 240 bini aşkın lisans üstü eğitim görevlisi ve uzmanın değerlendirmesi göz önüne alınıyor.
İlk 10'da beş Avrupalı
Sıralamanın ilk 10'unda Avrupa'dan 5 üniversitenin yer alması ve ABD'deki eğitim kurumlarının başarısı dikkati çekiyor. Listenin ilk 10'unda sırasıyla MIT (ABD-100 puan), Cambridge Üniversitesi (İngiltere-99.2 puan), Oxford Üniversitesi (İngiltere-98.9 puan), Harvard Üniversitesi (ABD-98.3 puan), Stanford Üniversitesi (ABD- 98.1 puan), Imperial College Londra (İngiltere-97.8 puan), ETH Zürih (İsviçre-93.3 puan), Ulusal Singapur Üniversitesi (NUS) (Singapur-92.7 puan), University College Londra (UCL) (İngiltere- 92.4 puan) ve 90.4 puanla ABD'deki Berkeley Kaliforniya Üniversitesi (UCB) yer alıyor.
Listeye girmek kolay değil
Dünya çapında büyük prestije sahip olan liste hazırlanırken elbette birçok kıstas dikkate alınıyor. Ancak en önemli 6 ölçüt akademik itibar, işveren itibarı, öğretim üyesi-öğrenci oranı, öğretim üyesi başına düşen akademik makale ve bunların kaynak gösterimi, uluslararası öğretim üyesi oranı, uluslararası öğrenci oranı olarak sıralanıyor. Bunun yanında listelemede bu sene ilk kez hesaba katılan uluslararası çapta araştırma ağı, istihdam sonuçları ve eğitim kalitesinin sürdürülebilir olma gibi 3 yeni ölçüt de dikkati çekiyor. Sıralamayı yapan İngiliz firma Quacquarelli Symonds, listelemedeki yeni ölçütler olan "sürdürülebilirlik, istihdam edilebilirlik ve akademik araştırmada yapılan işbirlikleri gibi unsurların öneminin arttığını ve son 20 yılda yüksek öğretimde meydana gelen değişimler sonucu ön plana çıktığını ifade ediyor. Quacquarelli Symonds Başkanı Dr. Andrew MacFarlane, listemedeki en önemli kriterlerin başında, söz konusu üniversitelerden mezun olan öğrencilerin iş bulma oranının olduğunu ifade ediyor. MacFarlane, eğitim kalitesinin oldukça önemli olduğunu ancak son yıllarda listeyi yaparken mezunların iş bulma oranının odak noktaları haline geldiğini kaydetti. MacFarlane, "Şu anda günümüzde çok rekabetçi durumda olan küresel bir iş pazarı var. Öğrenciler ise geçmişe kıyasla eğitim için çok daha fazla para harcıyor ve çok daha büyük borçlarla mezun oluyorlar" ifadelerini kullandı. Sıralamada Çİn Halk Cumhuriyeti'nde bulunan üniversitelerin yükselişi bir başka göz çarpan unsur. Dr. MacFarlane, Çin'in dünyanın yeni akademik araştırma merkezi olma yolunda hızla ilerlediğini belirterek, "Akademik anlamda çok çalışma yapılıyor. Ayrıca Çin'deki üniversitelerde yazılan doktora tezleri ve araştırma çalışmalarının uluslararası alanda kaynak belirtilerek kullanılması oranı da giderek artıyor. Bu önemli bir başarı" diye konuştu.
Asya ülkeleri yükselişte
Listeye bakıldığında akademik eğitimde son 20 sene büyük değişimler görüldüğünü söylemek mümkün. Listedeki en önemli değişim son altı yıla bakıldığında ülke ve bölgelerin başarı dağılımında görülen artış ve düşüşler oldu. 2018'den bu yana Asya, Güney Amerika, Orta Doğu ve Afrika ülkelerinin listelere girme oranının yüzde 37'den 2024'e gelindiğinde yüzde 46'ya çıktığı görülüyor.
İlk 300'de yokuz
QS Dünya Üniversiteleri Sıralaması'na 2024'te en üst sıradan giren Türk üniversitesi Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) oldu. Listede 32.2 puanla 336'ncı sırada bulunan ODTÜ'yü, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) (404'üncü sıra-27.6 puan), Koç Üniveristesi (431'inci sıra-26.2 puan), Bilkent Üniversitesi (502'nci sıra-23.1 puan) ve Boğaziçi Üniversitesi (514'üncü sıra-22.7 puan) takip ediyor.